Hiện nay, khi qua các trạm BOT, ta dễ dàng bắt gặp các cụm từ “trạm thu giá”, “làn thu giá”. Vậy, “thu giá” là gì?Trước đây, từ được dùng là “thu phí”. Từ ngày 1.1.2017, từ này được thay bằng khái niệm “thu giá”. Theo Bộ GTVT, cả hai khái niệm này có cùng một nội hàm, đều chỉ việc thu phí sử dụng đường bộ để hoàn vốn cho các dự án BOT giao thông.
Xét về mặt ngôn ngữ học thì “thu phí” và “thu giá” lại hoàn toàn khác nhau và “thu giá” là một thứ “quái thai” của ngôn ngữ. Cả “thu phí” và “thu giá” đều là những từ được tạo thành bởi các thành tố có nguồn gốc Hán. Trong đó, “thu” (bộ phộc) có nghĩa là “gom về, lấy về”; “phí” (bộ bối) được Việt hóa hoàn toàn với nghĩa như trong các từ lệ phí, chi phí; “giá” (bộ mãi hoặc bộ nhân) cũng được Việt hóa tương tự, có nghĩa trong các từ giá cả, giá hàng, giá bán. “Thu phí” có thể hiểu là “thu tiền lệ phí”. Còn “thu giá” là… “thu về giá cả, giá bán”. Trong “thu giá”, vật được thu là “giá cả”, “mức giá” (chứ không phải là tiền). “Giá” hay “giá cả” là một khái niệm trừu tượng. Cái mà các trạm BOT muốn thu là tiền phí sử dụng đường bộ (tức cái cụ thể), chứ không phải thu giá bán (cái trừu tượng). Nếu dùng từ “thu giá” thì đó là thu cái gì và thu như thế nào, đố mà hình dung được.
Rõ ràng, “thu giá” thì là một từ sai về logic ngữ nghĩa.Việc sử dụng khái niệm “thu giá” gây thắc mắc không nhỏ đối với hầu hết mọi người. Bởi đây là một từ hoàn toàn xa lạ. Đó là chưa kể từ này sai về phương thức tạo từ và vô nghĩa…
ThS. PHẠM TUẤN VŨ
Đăng trên mục "Chữ & Nghĩa", báo Bình Định ngày 5.4.2018
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét